1. Isiqendu 11(1) soMthetho weZikolo zaseMzantsi Afrika (uMthetho 84 ka-1996) sicacisa ukuba ibhunga elimele abafundi (RCL) malisekwe kwisikolo sikarhulumente ngasinye esibhalisa abafundi kwiBakala 8 ukubheka phezulu.

2. Ziyacelwa iinqununu ziqinisekise ukuba unyulo lwe-RCL luyaqhubeka.

3. I-RCL ngumthathi-nxaxheba obalulekileyo ekuphuculweni komgangatho wokufundisa nokufunda ezikolweni. Amagosa azii-Teacher liaison officers (TLOs) ke ngoko, makaqinisekise ukuba ayancedisa ekuphuhliseni izakhono zamalungu e-RCL ngamaphulo oqeqesho lobunkokheli angqinelana neeprogram zophuhliso lwezakhono zolutsha.

4. Ukunyulwa kwe-RCLs ngo-2017 makuqhubeke phakathi kwe-01 Novemba 2017 nowe-31 Januwari 2018, ukuqinisekisa ukuba ii-RCLs ziqalisa ukusebenza kwasekuqaleni ngo-2018.
4.1 Ukuqeqeshwa kweeRCLs ezisanda kunyulwa kuya kuqala nge-01 Febhuwari 2018.
4.2 Ziyacelwa izikolo zizalise isiHlomelo A kwifayili ye-RCL zize ziyingenise kubaququzeleli bee-RCLs zezithili abachaphazelekayo.

5. Ukuxabiseka (status) kweRCL
5.1 Isiqendu 11(1) seSASA sicacisa phakathi kwezinye izinto, ukuba "...ibhunga lolawulo elilolu hlobo kuphela kwebhunga elaziwayo nelisemthethweni labafundi kweso sikolo."
5.2 Ngokungqinelana nesiqendu 16A(1)(a) soMthetho weZikolo zaseMzantsi Afrika (SASA), esingqinelana nemigqaliselo yokulawula komthetho, inqununu mayiqinisekise ukuba akukho zitraktsha zizezinye — kubandakanywa nenkqubo yeeprifekthi, sisetyenziselwa ukuphanga igunya elisemthethweni lokuxabiseka kwee-RCLs.
5.3 Ngoko ke kucelwa iinqununu ziqinisekise ukuba iphotifoliyo ye-TLO inikwa utitshala oneqhuzu oluthanda ngokumandla uphuhliso lwezakhono zolutsha, yaye kukhethwa ukuba abe kwinqanaba lesekela-nqununu.
5.4 Nasiphi na isikolo esingenayo i-RCL eyaziwayo njengestraktsha sikarhulumente esisemthethweni sabafundi, uya kuba wophula uMthetho we-SASA.

6. Ikomiti yonyulo yesikolo
6.1 Makusekwe ikomiti yonyulo yesikolo ukuqinisekisa ukwenziwa kwamalungiselelo kwasekuqaleni ukulungiselela unyulo lwe-RCL oluyimpumelelo.
6.2 Ziyakhuthazwa iikomiti zonyulo zezikolo ukuba zenze izicwangciso zazo zokugaya inkxaso nokukhuthaza abafundi bathathe inxaxheba kunyulo nokuqinisekisa ukuba kunyulwa abagqatswa abafanelekileyo.
6.3 Izicwangciso zokugaya inkxaso ekubhekiswa kuzo ku-6.2 apha ngentla mazibandakanye ukuhanjiswa kweekhrayitheriya zokukhethwa kwamalungu angabafundi afanelekileyo.

7. Iinqununu mazikuqinisekise ukuthotyelwa kwemigaqo yeSASA, ngamalungu amabini e-RCL anyulelwa ukungena kwibhunga lolawulo ukususela nge-01 Matshi 2018.

8. Emva kokunyulwa kweRCL entsha
8.1 I-RCL esanda kunyulwa mayifumane uqeqesho loqheliso-msebenzi (induction process) oluya kuququzelelwa ngumququzeleli we-RCL wesithili njengenxalenye yenkqubo yokuxhobisa abafundi.
8.2 Iinqununu maziqinisekise ukuba inkqubo yokunikezelwa kweentambo zolawulo iyalandelwa.
8.3 Ziyakhuthazwa iinqununu zenze amalungiselelo amatheko okwamkela amalungu ezikhundleni. Oku kunokwenziwa ngeendlela ezininzi, umzekelo kwiindibano zabafundi (assembly) okanye kumatheko akhethekileyo ekukho kuwo nabazali njl.njl. Ziyakhuthazwa izikolo ngokumandla ukuba zithathe inxaxheba kwimisebenzi yokwamkelwa kwamalungu ezikhundleni eququzelelwe zizithili njengoko oku ikukukhuthaza intsebenziswano phakathi kwabafundi.
8.4 Ziyakhuthazwa ii-TLOs ukuba ziziqeqeshe ii-RCLs ukwenzela ukuvelisa iiprogram ezingqinelana nombono neenjongo eziphambili (vision and mission) zezikolo zazo. Amaxwebhu afana nala: Bill of Responsibilities for the youth of South Africa, Values in Action: A Manual in Constitutional Values and School Governance for for School Governing Bodies and Representative Councils of Learners in South African Public Schools, Guidelines for the Implementation of Peer Programmes for Learners in South African Schools, njl. njl. anokusetyenziselwa ukuphucula izakhono zamalungu eRCLs.
8.5 Apha kuqhotyoshelwe iikopi zamaxwebhu akhankanywe ku-8.4 ukulungiselela wena. Akulindelekanga ukuba isikolo senzele bonke abafundi abakwi-RCL iikopi.

9. Ukuba izikolo zinemibuzo emalunga nonyulo lwe-RCL, zinokuqhagamshelana nabaququzeleli be-RCLs bezithili abadweliswe apha ngezantsi:

Isithili UMququzeleli weRCL i-eMail Inombolo yefoni
Metro North Mr David Leonard David.Leonard@westerncape.gov.za 021 938 3170
Metro Central Ms Anusha Naidoo Anusha.naidoo@westerncape.gov.za 021 514 6716
Metro South Mr Reginald Dreyer Reginald.Dreyer@westerncape.gov.za 021 374 4107
Metro East Ms Mary-Joan Swartz Mary.Swartz@westerncape.gov.za 021 900 7253
West Coast Mr Tommy Loriston Tommy.Loriston@westerncape.gov.za 021 860 1554
Cape Winelands Mr Fred Josias Fred.Josias@westerncape.gov.za 023 348 4652
Overberg Mr Kobus Mike Kobus.Mike@westerncape.gov.za 028 214 7366
Eden & Central Karoo Ms Sinovuyo Stofile Sinovuyo.Stofile@westerncape.gov.za 044 803 8377
10. Xa kunyulwa i-RCL, umququzeleli we-RCL wesithili makazise iCandelo loCwangciso loLawulo noKuphathwa kwaMaziko ngesiphumo soko. Yena makayigqithisele le listi neenkcukacha kumalungu e-RCL amatsha ukwenzela isikolo ngasinye kuMnu. Sira Nkundla kule imeyili sira.nkundla@westerncape.gov.za.

11. Kucelwa iinqununu namabhunga olawulo ukuba abhajethele ukuphuhliswa kwezakhono zamalungu ee-RCLs azo ngakumbi uphuhliso lolutsha ngokubanzi.

12. Kucelwa wazise okukule ngcaciso imfutshane bonke abachaphazelekayo ukuze bakuthathele ingqalelo.


ISAYINWE: NGU-BK SCHREUDER
UMLAWULI OYINTLOKO WESEBE LEMFUNDO KWINTSHONA KOLONI
UMHLA: 2017:11:11

"South African Schools Act (SASA), 1996 (Act 84 of 1996)"  (ubukhulu: 255 KB)
"A Bill of Responsibilities for the youth of South Africa"  (ubukhulu: 25 KB)
"Values in Action"  (ubukhulu: 1 817 KB)