1. Iimvavanyo zenkqubo yezemfundo zaqho ngonyaka (annual systemic assessments) kwinqanaba likazwelonke nakwelephondo, ziya kubhalwa kwikota yesithathu ka-2014. Ii-Annual National Assessments (ANAs) ziya kubhalwa ukususela nge-16 ukuya kwi-19 Septemba 2014, zize iimvavanyo zenkqubo yezemfundo zeSebe leMfundo leNtshona Koloni (WCED's Systemic Tests), zibhalwe ukususela nge-14 kuye kwi-28 Oktobha 2014. Eyona njongo iphambili yezi mvavanyo kukujonga inqanaba lendlela abaqhuba ngayo abafundi (performance level) kuLwimi nakwiMathematika kumaBakala 1 - 6 no- 9.

2. Inani elandileyo leeholide zikawonke-wonke kwikota yesibini nefuthe elibi lokuphulukana nexesha lokufundisa, zingaba nokubangela inkxalabo enkulu ekufundiseni nasekufundeni kwiSebe iWCED. Makwenziwe zonke iinzame zokuhlangabezana nale ngxaki, yaye ziyacelwa izikolo ukuba zibalungiselele ngokufanelekileyo abafundi bazo xa belungiselela ukubhala iimvavanyo zikazwelonke nezephondo.

3. Ngokumalunga noku mabaqinisekise ootitshala ukuba iikhonsepthi ezingundoqo (key concepts) kuLwimi nakwiMathematika zifundisiwe ngokwaneleyo yaye zibethelelwe kumalungiselelo eemvavanyo ezizayo.

4. Ukufundiswa nokubethelelwa kwezi khonsepthi zingundoqo makwenziwe ngexesha lokufundisa kwanangexesha elongezelelweyo lokufundisa ukulungiselela iimvavanyo zenkqubo yezemfundo.

5. Abafundi mabaziqhelanise nemibuzo emininzi ebuzwayo enzelwa amanqanaba engqiqo ahlukeneyo yaye mabazi ukuba bawuphendule njani na umbuzo ngamnye.

6. Kuqhotyoshelwe kule ngacaciso imfutshane ithemplethi ebhalwe isiHlomelo A, eneekhonsepthi ezingundoqo emazifundiswe kuLwimi nakwiMathematika.

7. Ukongeza apho, imizekelo yee-ayithem ze-ANA nayo inokufunyanwa kwiziko lewebhu leSebe iWCED. Ii-ayithem eziyimizekelo ezintsha zeBakala 9 zinokufunyanwa kwifolda ebhalwe Annual National Assessment 2014. Ii-ayithem zamaBakala 1 - 6 no-9 zivela kwifolda ebhalwe Annual National Assessment 2013.

8. Zifumane ngokwenza oku kulandelayo:

  • Thayipha http://wced.school.za/home/home.html uze uklikhe ku-"Curriculum Development";
  • klikha ku- "Assessment Management / FET Assessment";
  • klikha ku-"Annual National Assessments" naku
  • Find the folders: "Annual National Assessments and Annual National Assessments 2014".
9. Imizekelo yeSebe iWCED nayo inokufunyanwa kwi-CEMIS – makufundwe iNgcaciso eMfutshane yeCandelo lezoPhando (Research Minute: 0003/2014).

10. Bayacelwa ngakumbi ootitshala ukuba:

  • baxoxe ngemizekelo nabanye ootitshala bezifundo kumasifundisane wootitshala.
  • bawafunde amaphepha ukufumana ulwazi ngee-ayithem zovavanyo ezahlukeneyo nangokwabiwa kwamanqaku kwimemorandam.
  • baprekhtize ii-ayithem ezininzi ukwenzela ukuba abafundi bazazi iindidi zemibuzo, yaye bazisebenzele ngokwabo bengancediswa.
  • babanike inkxaso abafundi ekufundeni nasekucaciseni ii-ayithem zovavanyo /imiyalelo yovavanyo, ukwabiwa kwamanqaku nokuba ingaphendulwa njani na imibuzo.
  • babakhuthaze abafundi ukuba basebenze ngokucocekileyo yaye babhale ngokubonakalayo.
  • Izikolo zinokuseta "usinga-vavanyo" ("mock-test"). Ngethuba lalo msebenzi:

    1. Iklasi mayilungiswe ngokungathi kwenzelwa ukubhala uvavanyo lokwenen;
    2. abafundi mabasebenze ngabodwa iphepha lovavanyo liphambi kwabo;
    3. kucetyiswa ukuba ootitshala batshintshiselane ngeeklasi ukwenza ngathi kubhalwa uvavanyo lokwenene; yaye
    4. amalungu eKomiti yoLawulo lweSikolo (School Management Team (SMT)) anokudlala indima yokuba ngababeki-liso (monitors) benkqubo ukuqinisekisa ukuba yimpumelelo kwayo ngokupheleleyo.
11. Kucelwa uqaphele ukuba izicwangciso zootitshala zokufundisa eziqhubeka okokoko mazingaphanyiswa ngenxa yala malungiselelo, ngako oko makugcinwe uzinzo phakathi kokufundisa nokuprekhtiza yaye kananjalo kulumkelwe ukuba abafundi bangabi phantsi koxinzelelo ngokungafanelekanga.

12. Ziyacelwa izikolo ukuba zibazise abazali ngezi mvavanyo zenkqubo yezemfundo yaye zibakhuthaze abazali ukuba babanike inkxaso abantwana babo xa beprekhtiza ii-ayithem zovavanyo njengomsebenzi wesikolo wasekhaya.

13. Kucelwa iiNqununu naBacebisi beZifundo ukuba zazise okukule ngcaciso imfutshane bonke ootitshala abachaphazelekayo ukuze bakuthathele ingqalelo.


ISAYINWE: NGU-BK SCHREUDER
USEKELA MLAWULI-JIKELELE WOLAWULO LWEKHARITYHULAM NOVAVANYO
UMHLA: 2014:07:30

IsiHlomelo A: IILWIMI  (ubukhulu: 40 KB)
IsiHlomelo A: IMATHEMATIKA  (ubukhulu: 32 KB)