1. Die nasionale Departement van Onderwys het sigself daartoe verbind om in 2006 deel te neem aan en te koördineer die herdenking in skole van gebeurtenisse van nasionale betekenis. Die nasionale tema wat goedgekeur is deur ‘n interministeriële komitee vir vanjaar se nasionale feesvierings is."Die Era van Hoop - van Struggle tot Vryheid".
2. Alle skole word aangemoedig om deel te neem gedurende 2006 aan die herdenking van die betekenisvolle geskiedkundige gebeurtenisse, terwyl hulle voortgaan om Suid-Afrika se nasionale dae en belangrike internasionale dae te gedenk. Die Departement van Onderwys vertrou dat skole en opvoeders hulle ondersteuning aan die waardes van die grondwet sal gee deur aktiwiteite deur die jaar voor te berei wat klem sal lê op die opofferings wat baie Suid-Afrikaners gemaak het in die stryd om vryheid.
3. Hierdie veldtog bied aan Suid-Afrikaners die geleentheid om dit te vier, en terselfdertyd op verskillende maniere en by verskillende geleenthede weer te kyk na die vordering wat ons gemaak het met die bou van ‘n beter en meer verenigde Suid-Afrika en met die verstewiging van ons demokrasie. Dit is tyd om terug te kyk na waar ons vandaan gekom het en wat ons bereik het, en om vorentoe te kyk en die doelwitte op te stel wat ons as ‘n nasie en as individue graag in die toekoms nog wil bereik.
4. Die belangrikste historiese gebeurtenisse van betekenis is die volgende:
4.1 Die eeufees van die Opstand teen Kopbelasting (Bhambatha Rebellie) van April 1906. Die belasting gehef op alle mans in die voormalige Natal is teengestaan deur baie reeds verarmde swartmense, aangesien dit ‘n groot las op hulle gelê het. Die Kopbelasting was ‘n poging om swart boere van die land te verdryf na indiensneming. Gedurende die periode van weerstand is statte afgebrand, hoofmanne onttroon of gearresteer en baie doodgemaak, o.a. Hoofman Bhambatha. Hierdie rebellie teen die koloniale regering was die laaste gewapende weerstand deur swartmense tot die aanvang van die gewapende stryd teen apartheid deur uMkhonto we Sizwe byna 50 jaar later.
4.2 Die tiende herdenking van die Aanvaarding van die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika op 8 Mei 1996. Dit verteenwoordig gebeurtenisse en prosesse wat aanleiding gegee het tot Suid-Afrika se eerste demokratiese grondwet - ‘n grondwet wat die regte en verantwoordelikhede van alle Suid-Afrikaners vaslê en die regskundige grondslae van ‘n demokratiese gemeenskap daarstel.
4.3 Die dertiende herdenking van die Soweto Jeugopstand op 16 Junie 1976 teen Bantoe-onderwys Suid-Afrika gedenk die dertiende herdenking ter gedagtenis aan die opofferings van almal wat in opstand gekom het in Junie 1976 en in die maande en jare daarna in die stryd om demokrasie.
4.4 Die vyftigste Herdenking van die Vrouemars na die Uniegebou op 9 Augustus 1956. Nasionale Vrouedag herdenk die dag waarop 20 000 vroue geprotesteer het teen die uitbreiding van die paswette na swart vroue. Op 9 Augustus 1956 het Suid-Afrikaanse vroue van alle rasse na die Uniegebou in Pretoria gemarsjeer om duisende petisies te oorhandig aan die Eersteminister van die tyd, JG Strydom.
4.5 Die sestigste herdenking van die Mynwerkersstaking van Augustus 1946 toe duisende swart mynwerkers op die Witwatersrand begin staak het vir beter lone. Die staat het die staking met groot brutaliteit onderdruk, wat gelei het tot die dood of besering van baie mynwerkers en die arrestasie van leiers. Die herdenking van hierdie gebeurtenis onderstreep die belangrike rol wat die werkers vervul het en die opofferings wat hulle gemaak het in die stryd om demokratiese regte in Suid-Afrika.
4.6 Die eeufees van die begin van Satyagraha, Mahatma Gandhi se passiewe weerstandsveldtog, September 1906. Satyagraha, of dan die passiewe weerstandsveldtog, is deur Gandhi geloods as ‘n vorm van protes teen die toenemende onderdrukkende wetgewing wat teen Indiërs in Suid-Afrika aanvaar is. Hierdie was ‘n vorm van nie-gewelddadige ‘struggle’ in die vorm van weerstand teen onderdrukking en die stryd om demokrasie in Suid-Afrika, Indië en in baie ander dele van die wêreld in die twintigste eeu.
4.7 Die twintigste herdenking van die dood van die Mosambiekse President Samora Machel in ‘n vliegongeluk in Mpumalanga terwyl hy oor Suid-Afrika na Mosambiek gevlieg het op 20 Oktober 1986. President Machel het die anti-apartheid vryheidstryd sterk ondersteun en die omstandighede van sy dood is nooit ten volle uitgeklaar nie. Die herdenking van die dood van President Machel dien as ‘n herinnering aan die ondersteuning gebied en opofferings gemaak deur baie in ons naburige lande in die ‘struggle’ om ‘n einde aan apartheid te bring in Suid-Afrika, en
4.8 Die vyftigste Herdenking van die Arrestasie van 156 anti-apartheidleiers op 5 Desember 1956 wat gelei het tot die Hoogverraadverhoor vanaf 1957 tot 1961. Die Hoogverraadverhoor het gevolg op die arrestasie van 156 mense deur die land op 5 Desember 1956, wat Albert Luthuli, ZK Matthews, Nelson Mandela, Walter Sisulu, Oliver Tambo, Helen Joseph, Ruth First, Joe Slovo en Ahmen Kathrada ingesluit het. Die verhoor het vier jaar geduur - teen die tyd dat dit ten einde geloop het in 1961, is aanklagte teen almal behalwe 30 teruggetrek. Die regters het toe bevind dat die Staat nie daarin kon slaag om sy saak selfs teen hierdie individue te bewys nie. Almal is vrygespreek.
5. Aktiwiteite kan op verskillende vlakke plaasvind: Opvoeders sou bv. klaskameraktiwiteite kon beplan wat kurrikulumgebaseer is, terwyl senior bestuurspanne aktiwiteite kon organiseer wat die hele skool betrek, ook skoolbeheerliggame en plaaslike gemeenskappe.
6. Die nasionale Departement van Onderwys sal ‘n boekie onder skole versprei wat op hierdie geskiedkundige gebeurtenisse fokus. Verduidelikings word in enige detail gegee van die betekenis van elke gebeurtenis, met verwante bronne en voorstelle vir aktiwiteite vir die klaskamer en skool. Klaskameraktiwiteite moet so ontwerp word dat dit deel vorm van die kurrikulum en moet nie gesien word as aangeplakte aktiwiteite nie.


GETEKEN: J.P. RAULT-SMITH
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2006:06:21