1. Ten einde te voldoen aan Umalusi se vereistes, is veranderinge aangebring aan die wyse waarop opstelvrae in Afdeling B van die Hoërgraad Bedryfsekonomie-vraestel vir die Senior Sertifikaat nagesien word.
2. Hierdie veranderinge sal vanaf November 2005 tydens die nasien van die Hoërgraad Bedryfsekonomievraestel vir die Senior Sertifikaat geïmplementeer word. Dit is dus noodsaaklik dat opvoeders kandidate onmiddellik omtrent hierdie veranderinge inlig en die veranderinge in die vraestelle en nasienmemorandums vir September 2005 implementeer.
3. Die puntetoekenning vir die opstelvrae in Afdeling B sal soos volg aangepas word:
3.1 Die totale aantal punte wat per vraag toegeken word, sal 50 punte bly.
3.2 Die punte wat vir inhoud toegeken word, sal verminder word tot tussen 40 en 44 punte per vraag.
3.3 Die oorblywende punte, d.w.s. tussen 6 en 10 punte, sal vir insig toegeken word deur gebruik te maak van ‘n matriks. Die matriks vir elke vraag sal óf in die vraestel óf in die antwoordboek aan kandidate voorsien word, ten einde hulle in staat te stel om hulle antwoorde volgens die assesseringskriteria te beplan en te struktureer.
3.4 Die volgende generiese matriks is ‘n voorbeeld van kriteria wat gebruik kan word wanneer insig geassesseer word:
KriteriaPunte
 0 punte1 punte2 punte
InterpretasieHet die vraag heeltemal misverstaanHet sommige aspekte van die vraag korrek verstaan; antwoord is nie heeltemal toepaslik nieHet die vraag korrek verstaan en het 'n toepaslike antwoord opgestel
ToepassingPas nie die inligting toe wat deur die vraag voorsien word nieVerwys gedeeltelik na die inligting wat in die vraag voorsien isIs in staat om die inligting wat in die vraag voorsien is, toe te pas
GepastheidAntwoord is nie toepaslik nieHet 'n onvolledige antwoord opgestel en het ontoepaslike inligting ingesluitHet 'n volledige antwoord gekies en opgestel; all toepaslike inligting is ingesluit
OorspronklikheidNie in staat om voorbeelde uit die praktyk in te sluit nie'n Paar toepaslike voorbeelde ingesluitHet gepaste, oorspronklike voorbeelde uit die praktyk ingesluit
UitlegOngestruktureerdHet 'n poging aangewend om die antwoord te struktureer / het sommige aspekte van die vraag aangespreekHet 'n gepaste struktuur voorsien / het alle aspekte van die vraag aangeraak
3.5 Die volgende dien as voorbeeld van ‘n vraag en die wyse waarop antwoorde geassesseer sal word:

VRAAG

Jy is die kredietbestuurder van Maatskappy XXX. Die maatskappy se beleid aangaande die toestaan van krediet sal hersien moet word ten einde slegte skuld te voorkom. Lê jou aanbevelings aan die res van die bestuur voor.

(Totaal: 50 punte	Inhoud: 44 punte	Insig: 6 punte)

LET WEL: Indien ‘n gevallestudie in die vorm van ‘n bylae voorsien word ten einde die kandidaat meer inligting te gee oor die situasie wat in die vraag gegee word, word daar van die kandidaat verwag om daardie inligting toe te pas in sy of haar beantwoording van die vraag.

Die inhoud van die antwoord op bogenoemde vraag sal dus die volgende insluit:

Inleiding:     Skep die agtergrond
Bespreking:    Kredietbepalings; bepaling van kredietwaardigheid; 
               voorwaardes vir die toestaan van krediet; 
               pligte van die kredietafdeling;
               en invordering van agterstallige rekeninge.
Samevatting:   Moontlike invloed op slegte skuld en winsgewendheid

‘n Minimum en maksimum aantal punte sal aan die verskillende afdelings van die antwoord toegeken word en ‘n kadidaat moet dus seker maak dat hy of sy die nodige aandag aan al die afdelings van die antwoord bestee.

Die puntetoekenning kan soos volg wees (indien elke feit 2 punte tel):

Kredietbepaling                          Maksimum van 12 
Kredietwaardigheid                       Maksimum van 12 
Voorwaardes vir die toestaan van krediet Maksimum van 12 
Pligte van die kredietafdeling           Maksimum van 14 
Agterstallige rekeninge                  Maksimum van 12

Die maksimum aantal puntewat toegeken kan word vir feitelike inligting wat deur ‘n kandidaat voorsien word, is in hierdie geval 44 punte. ‘n Kandidaat kan dus slegs volpunte vir die volledige vraag ontvang indien al die afdelings bespreek is. (Verwys na die matriksvereiste: Uitleg)

Die kandidaat se punt vir insig (‘n maksimum van 6 punte in hierdie geval) sal bepaal word deur van ‘n matriks soos die volgende gebruik te maak:


KriteriaPunte
 0 punte1 punte2 punte
InterpretasieHet die vraag heeltemal misverstaanHet sommige aspekte van die vraag korrek verstaan; antwoord is nie heeltemal toepaslik nieHet die vraag korrek verstaan en het 'n toepaslike antwoord opgestel
GepastheidAntwoord is nie toepaslik nieHet 'n onvolledige antwoord opgestel en het ontoepaslike inligting ingesluitHet 'n volledige antwoord gekies en opgestel; all toepaslike inligting is ingesluit
UitlegOngestruktureerdHet 'n poging aangewend om die antwoord te struktureer / het sommige aspekte van die vraag aangespreekHet 'n gepaste struktuur voorsien / het alle aspekte van die vraag aangeraak

(LET WEL: Hierdie matriks sal óf in die die antwoordboek óf in die eksamenvraestel aan die kandidate voorsien word.)

3.6 BYKOMENDE AANTEKENINGE BY DIE NASIEN VAN SKRIFTE:

AFDELING A
3.6.1 In hierdie afdeling is die veelkeusevrae 3 punte elk werd. ‘n Maksimum van 4 punte per berekening kan toegeken word vir berekeninge wat van kandidate vereis word.

AFDELING B EN C
3.6.2 Indien ‘n kandidaat byvoorbeeld gevra is om ‘n bepaalde onderwerp uit inligting wat in verband met ‘n gevallestudie gegee word, te “identifiseer en bespreek”, sal geen punte toegeken word indien die onderwerp verkeerd geïdentifiseer word nie, selfs al is sommige van die feite toepaslik op die verkeerde identifikasie.
3.6.3 Antwoorde in hierdie afdelings moet altyd in volsinne wees, tensy ‘n vraag uitdruklik bepaal dat ‘n antwoord in die vorm van ‘n woord of frase voorsien moet word.
3.6.4 Oor die algemeen sal feite 2 punte elk tel en kandidate moet hulle laat lei deur die aantal punte wat aan elke vraag toegeken is. Een punt sal toegeken word vir die noem van ‘n feit, en 1 punt vir die kontekstualisering of verduideliking daarvan. Indien kandidate egter versoek word om vir 15 punte “5 eienskappe te noem en verduidelik” oor ‘n onderwerp, sal 1 punt toegeken word vir die noem van die eienskap en 2 punte vir die verduideliking.
3.6.5 In gevalle waar van kandidate vereis word om ‘n onderwerp te “bespreek”, sal 1 punt toegeken word vir elke opskrif en 2 punte vir die inhoud onder elke opskrif.
3.6.6 Oor die algemeen moet kandidate deur die puntetoekenning gelei word in hulle besluit hoeveel om te skryf.
3.6.7 Kandidate moenie meer as die vereiste aantal vrae beantwoord nie. Indien hulle sou, sal slegs die vereiste aantal vrae nagesien word. Die res sal geïgnoreer word.
3.6.8 Indien die aantal feite wat neergeskryf moet word, gestipuleer word, sal die antwoord slegs nagesien word tot waar die vereiste aantal feite gegee is. Die oorblewende feite sal geïgnoreer word.

Prinsipale word versoek om seker te maak dat hierdie minuut onder alle betrokkenes se aandag gebring word.

Verdere navrae kan gerig word aan die kurrikulumadviseurs vir Bedryfsekonomie by elke OBOS.



GETEKEN: J.P. RAULT-SMITH
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2005:08:12