1. Hierdie omsendbrief is hersien en herroep Omsendbrief 0120/1999 in sy geheel.

2. Artikel 36(1) van die Suid-Afrikaanse Skolewet, 1996 (Wet 84 van 1996), bepaal: "'n Beheerliggaam van 'n openbare skool moet alle redelike maatreels binne sy vermoe tref om die hulpbronne deur die Staat voorsien aan te vul ten einde die gehalte van onderwys wat deur die skool aangebied word aan alle leerders by die skool, te verhoog."

3. In sommige gevalle maak skole van lootjies gebruik ten einde fondse in te samel om die inkomste van die skool aan te vul.

4. Prinsipale van alle openbare skole word daaraan herinner dat lootjies as metode van fondsinsameling slegs op sekere voorwaardes wettig is.

5. Volgens die definisie van 'n lotery, soos dit verskyn in die Wet op Loterye, 1997 (Wet 57 van 1997), beteken 'n lotery enige spel, skema, reeling, stelsel, plan, reklamekompetisie of uitvindsel vir die verspreiding van pryse deur middel van loting of enige ander metode waarby geluk betrokke is, en ook 'n spel, enige skema, reeling, stelsel, plan, kompetisie of uitvindsel wat die betrokke Minister deur 'n kennisgewing in die Staatskoerant tot 'n lotery mag verklaar. Per definisie, kan lootjies as metode van fondsinsameling dus ook as en lotery beskou word.

6. Artikel 36 van die Wet op Loterye, 1997 (Wet 57 van 1997), maak egter daarvoor voorsiening dat 'n lotery wettig sonder die tussenkoms van die Raad van Nasionale Loterye bedryf mag word indien dit, onder andere, gepaardgaande met 'n vrygestelde vermaaklikheid bedryf word. Ingevolge artikel 36(2) van bogenoemde Wet, beteken vrygestelde vermaaklikheid 'n basaar, verkoping, kermis, dinee, dans, sportbyeenkoms of enige ander soortgelyke vermaaklikheid. 'n Lootjie as fondsinsamelingsmetode ressorteer dus onder hierdie kategorie en kan slegs wettig wees as dit 'n noue verband met 'n ander fondsinsamelingsmetode het en daarmee saamgaan, en indien:
6.1 Die hele opbrengs van die vermaaklikheid, met inbegrip van die opbrengs van die lotery, tot voordeel van enige verdienstelike deel van die publiek aangewend word, na aftrekking van-
6.1.1 die uitgawes van die vermaaklikheid, uitsluitend die uitgawes aangegaan met betrekking tot die lotery;
6.1.2 die uitgawes aangegaan met die druk van lootjies en die advertering van daardie lotery; en
6.1.3 sodanige som, indien enige, wat nie meer is nie as die voorgeskrewe bedrag vir enige uitgawes aangegaan vir die aankoop van pryse vir die lotery,
6.2 Geen van die pryse in die lotery geldpryse is nie.
6.3 Die totale waarde van kaartjies wat verkoop is, nie meer as die voorgeskrewe bedrag is nie.
6.4 Die geleentheid om aan loterye deel te neem soos in hierdie artikel bedoel, of sodanige geleentheid saam met enige ander sodanige geleentheid om aan loterye of dobbelary deel te neem, nie die enigste beduidende beweegrede vir is mense om die vermaaklikheid by te woon nie.
6.5 Dit word gedoen vir lede van 'n samelewing wat gestig en bestuur word vir doeleindes wat niks met loterye, dobbelary en weddery te make het nie.

7. Artikel 2(2) van die Wet op Loterye (Wet 57 van 1997) bepaal dat 'n advertensie die volgende sal noem-

  1. die doel van die lotery wat met die betrokke vrygestelde vermaaklikheid gepaard gaan;
  2. die bevoordeelde van die lotery;
  3. die prys van die kaartjies;
  4. waar die kaartjies verkoop sal word;
  5. die sluitingsdatum vir deelname aan die lotery;
  6. wanneer die trekking sal plaasvind;
  7. die manier waarop die wenner(s) van die lotery bepaal sal word;
  8. die pryse wat in die lotery gewen sal word;
  9. die feit dat die bepaling van die wenner(s) finaal sal wees en dat geen korrespondensie in daardie opsig sal plaasvind nie;
  10. die feit dat pryse nie vir kontant geruil mag word nie;
  11. die feit dat alle pryse toegeken sal word; en
  12. hoe die wenner(s) in kennis gestel sal word.
8. In die lig van oopheid en regverdigheid word daar ook aanbeveel dat, as 'n voorwaarde van deelname aan enige vorm van lootjie- of loteryvermaak, die werknemers en die familielede van werknemers van sodanige skool wat die lotery uitreik, op geen wyse met die oog op die wen van 'n prys mag deelneem nie.

9. In die lig van bogenoemde word prinsipale versoek om seker te maak dat, waar lootjie of loterye gebruik word vir die insameling van fondse om die skool se inkomste aan te vul, dit aan 'n funksie wat as vrygestelde vermaak, soos aangedui in paragraaf 6 hierbo, ondergeskik is.

10. Skole moet hulle deurgaans vergewis van die bepalings van die Wet op Loterye, 1997 (Wet 57 van 1997), en die Nasionale Dobbelwet, 1996 (Wet 33 van 1996), voor loterye as 'n fondsinsamelingsmetode gebruik word.

11. Verder kan gemeld word dat fondsinsamelingsmetodes wat teenstrydig is met die godsdiensoortuigings van leerders en/of hul ouers nie gebruik moet word nie.

12. Indien ouers sou versoek om nie aan 'n spesifieke fondsinsamelingsprojek deel te neem nie as gevolg van hul geloofs oortuigings, moet hulle die geleentheid gebied word om op 'n ander aanvaarbare wyse tot die skoolfonds by te dra.

13. Skoolhoofde word versoek om die inhoud van hierdie omsendbrief onder die aandag van alle opvoeders en lede van die beheerliggame van hul skole te bring.


GETEKEN: PA VINJEVOLD
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2015:08:11

"South African Schools Act, 1996 (Act 84 of 1996)"  (grootte: 255 KB)