1. Omsendbrief 0016/2011 het betrekking op die volgende.

2. Die Strategie vir Gestremdheid van Wes-Kaap Onderwysdepartement (WKOD) erken persone met gestremdhede (PMG’s) wat langtermyn fisiese, verstandelike, intellektuele of sensoriese gestremdhede het.

3. Ons erken dat ons nie bewus is van die gestremdhede van baie van ons werknemers nie. Die doel van hierdie strategie is om hierdie gestremdhede redelik te akkomodeer, en dit makliker te maak om persone met gestremdhede te werf en te behou. Dit bied ook 'n geleentehid aan werknemers om hulle om hulle gestremdhede, indien hulle dit so verkies, te openbaar. Die strategie is daarop gemik om billike werksvoorwaardes en dienste vir persone met gestremdhede te voorsien.

4. Vir u ter inligting, heg ons die strategie, saam met die Gestremdheid Openbaarmakingsvorms in Afrikaans, Engels en Xhosa, aan. Ons sal gebruik maak van die inligting wat verskaf word in die voltooide vorms om die behoeftes van werknemers met gestremdhede aan te spreek. Deur die voltooiing van die vorms, sal persone met gestremdhede bydra tot die besluitneming in die departement oor hierdie kwessie. Dit

5. Ons moedig alle WKOD-werknemers met gestremdhede aan, beide opvoeders en staatsdienspersoneel, om ‘n openbaarmakingsvorm in die taal van hulle keuse te voltooi. Die strategie defineer gestremdheid op verskillende maniere, naamlik fisiese gestremdheid, wat insluit mediese toestande en sensoriese gestremdhede, en verstandelike gestremdhede, wat insluit, klinies gediagnoseerde siektes, intellektuele gestremdhede, emosionele gestremdhede en leergestremdhede. Hierdie gestremdhede kan beide permanent of tydelik van aard wees.

6. Volgens die Tegniese Bystandriglyne op die Indiensneming van Persone met Gestremdhede, soos gepubliseer deur die Departement van Arbeid, word dit soos volg gedefineer:

  5 Definisie van persone met gestremdhede

Artikel 1 van die Wet omskryf persone met gestremdhede soos volg:

"Persone wat 'n langtermyn of herhalende fisiese of geestelike gestremdheid het wat wesenlik hulle vooruitsigte op toegang, of bevordering in diens beperk."

  5.1 Die drie basiese kriteria deur die Wet op Gelyke Indiensneming:
  5.1.1 Eerstens moet 'n persoon 'n gestremdheid hê

'n Gestremdheid kan óf fisies, óf verstandelik, óf 'n kombinasie van beide wees.

'n Fisiese inkorting beteken "'n gedeeltelike of algehele verlies van 'n liggaamlike funksie of deel van 'n liggaam. Dit sluit sensoriese gestremdhede soos gehoorgestremde of visueel gestremde persone in" (Kode van Goeie Praktyk oor die Indiensneming van Persone met Gestremdhede, Paragraaf 5).

'n Verstandelike gestremdheid is 'n klinies erkende toestand of siekte wat 'n persoon se denkprosesse, oordeel of emosies affekteer. Dit sluit toestande soos intellektuele, emosionele en leergestremdhede in. Vir redes van openbare beleid kan sekere toestande of gestremdhede nie as gestremdhede oorweeg word nie (Kode van Goeie Praktyk oor die Indiensneming van Persone met Gestremdhede, paragraaf 5.3.1 (iv)).

  5.1.2 Tweedens, moet die gestremdheid ook langtermyn- of herhalend wees

"Langtermyn" beteken dat die gestremdheid blywend, of geneig is om vir ten minste 12 maande voort te duur. "Herhalend” beteken dat die gestremdheid heel waarskynlik weer sal plaasvind, en dus hoofsaaklik beperkend sal wees. (sien paragraaf 5.1.3 hieronder aangeheg). Die toestand kan vir 'n periode afwesig wees en weer voorkom, maar dit genees nooit nie. Die sluit 'n voortdurende chroniese toestand in, selfs indien die uitwerking op 'n persoon wissel, soos sommige vorme van veelvoudige sklerose.

Progressiewe toestande is die wat geneig is om te ontwikkel of te verander, of terug te keer. Persone wat met progressiewe toestande of siektes saamleef word beskou as persone met gestremdhede sodra die gestremdheid aansienlike beperkings inhou. Progressiewe of terugkerende toestande wat geen ooglopende simptome toon, of wat nie 'n persoon met geen gestremdhede beperk nie - byvoorbeeld, 'n persoon met kanker, tuberkulose of MIC – sal nie gedek word onder die Wet op Gelyke Indienseming nie, totdat die simptone wenslik die persoon se vermoë beperk om hulle werk te verrig.

  5.1.3 Derdens, moet die gestremdheid aansienlik beperkend wees

'n Gestremdheid is wesenlik, beperkend, indien die aard, duur of gevolge 'n persoon se vermoë om die noodsaaklike funksie van werk te verrig beperk waarvoor hy of sy oorweeg word om uit te voer. Indien die uitwerking van die waardedalingsverlies, wesenlik nie beperk word nie, selfs al is hulle fisiese en / of geestelike, langtermyn- of herhalend,word die persoon dan nie deur die Wet gedek nie. Gekwalifiseerde kundiges kan gebruik word om die werkgewer te help om vas te stel of 'n bepaalde inkorting aansienlik beperk is. Andersins kan die werknemer in staat wees om inligting te verskaf wat voldoende is om dit te dokumenteer.

  5.1.3.1 Twee kategorieë van gestremdhede is ingesluit:

Die eerste kategorie is 'n gestremdheid wat so maklik beheer, regstel of verminder, en hulle het geen beperkingseffekte nie. Byvoorbeeld, 'n persoon wat 'n bril of kontaklense dra, het nie 'n gestremdheid nie, tensy, die persoon se visie selfs met 'n bril of kontaklense steeds wenslik belemmer is. 'n Assessering sal bepaal of die gevolge van 'n gestremdheid aansienlik beperk is, en dit moet oorweeg word of mediese behandeling of ander toestelle die gestremdheid sal kan beheer of herstel, sodat die nadelige gevolge daarvan voorkom of verwyder kan word.

Die tweede kategorie verwys na die sogenaamde openbare beleid uitsluitings. Dit beteken dat, vir redes van openbare beleid, sekere toestande of belemerrings nie oorweeg mag word as gestremdhede nie. Dit sluit in, maar is nie beperk tot:

  • seksuele gedragsafwykings wat teen die openbare beleid is
  • selfopgelegde ligaamsversierings soos tatoeëring en gaaitjies in ore ens.
  • kompulsiewe dobbelary, die neiging om te steel of brande te stig
  • versteurings wat 'n persoon, se geestelike of ligaamlike toestand beïnvloed, indien hulle deur die huidige gebruik van onwettige dwelms veroorsaak word, tensy die geaffekteerde persoon deelneem aan 'n erkende program van behandeling;
  • normale afwykings in hoogte, gewig en krag, en
  • konvensionele liggaamlike en geestelike eienskappe en algmeme persooonlikheidseienskappe.”

7. Daardie PMG’s wat besluit om die openbaarmakingsvorm te voltooi, moet op die volgende let:

  1. Hulle moet al die persoonlike besonderhede verskaf wat op die vorm aangevra word.

  2. Hulle moet stawende dokumente indien, vir die openbaarmaking van hulle soort gestremdheid.

  3. Die voltooide openbaarmakingsvorm en verifikasie brief(we) moet aan Hoofkantoor gestuur word.

  4. Die inligting sal nagegaan en dan vasgelê word op ‘n interne databasis en die PERSAL-stelsel. Die inligting wat verskaf word, is hoogs vertroulik en sal weg van algemene personeelrekords bewaar word.

  5. Afskrifte van die openbaarmakingsvorm sal op die WKOD-webtuiste vir maklike toegang geplaas word.

8. Indien daar enige verdere vrae aangaande hierdie saak is, neem die vrymoedigheid om me M Jacobs te kontak by Mymona.Jacobs@westerncape.gov.za of tel. 021 467 2437.

9. Bring asseblief die inhoud van hierdie omsendbrief onder die aandag van alle onderwyspersoneellede.


GETEKEN: JH LYNERS
WAARNEMENDE HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2013:04:19

"Employment Equity Act"  (grootte: 1 407 KB)
"WCED Disability Strategy"  (grootte: 165 KB)

Gestremdheid Openbaarmakingsvorms:
Afrikaans  (grootte: 53 KB) | "English"  (grootte: 49 KB) | "isiXhosha"  (grootte: 56 KB)