1. Inleiding
1.1 Witskrif 6 oor Spesialebehoeftesonderwys van Julie 2001 bepaal dat die onderwys en opleidingstelsel, onderwys vir almal en die ontwikkeling van inklusiewe en ondersteunende leersentrums moet bevorder.
1.2 Ter ondersteuning van die nasionale inklusiewe onderwysstelsel, bepaal Staatskoerant 29626, Die Nasionale Beleid op Assessering en Kwalifikasies vir Skole in die Algemene-onderwys-en-opleidingsband van 12 Februarie 2007, die reëls vir bevordering met 'n vrystelling vir leerders in graad 9.
1.3 Hierdie omsendbrief dien om die prosesse en prosedures vir die beheer van aansoeke om vrystellings en/of toegewings in graad 9 te verduidelik.
2. Vrystellings
2.1 'n Vrystelling sal toegelaat word indien, gebaseer op die spesifieke behoeftes en omstandighede van die leerder, daar nie van die leerder verwag sal word om aan al die bevorderingsvereistes vir 'n spesifieke graad te voldoen nie. Vrystellings sal slegs toegestaan word in die Tale- en Wiskundeleerareas.
2.2 Vrystellings kan in die volgende gevalle toegestaan word:
2.2.1 'n Immigrantleerder. Die leerder moet in besit wees van die amptelike toepaslike dokumentasie van die Departement van Binnelandse Sake wat immigrantstatus bevestig;
2.2.2 'n Kind of 'n afhanklike van 'n diplomatieke verteenwoordiger van 'n buitelandse regering wat in Suid-Afrika geakkrediteer is;
2.2.3 'n Persoon/leerder wat vir die eerste keer ingeskryf en toegetree het tot 'n Suid-Afrikaanse skool in graad 7 of 'n meer senior graad;
2.2.4 'n Leerder wat, nadat hy of sy sy of haar onderwysloopbaan aan 'n skool in Suid-Afrika begin het, 'n skool of skole buite Suid-Afrika bygewoon het vir twee of meer opeenvolgende jare na graad 6 of die ekwivalent daarvan, en
2.2.5 Leerders met enige ander spesiale behoeftes, insluitend dowe leerders, leerders wat ly aan enige ernstige vorm van taalontwikkelingdisfunksie, byvoorbeeld, disleksie of leerders wat ly aan wiskundige stoornisse soos dyscalculia.
3. Toegewings
3.1 'n Toegewing word toegestaan gebaseer op die spesifieke behoeftes en omstandighede van die leerder. In die meeste gevalle sal die leerder toegelaat word om addisionele tyd te gebruik of enige ander alternatiewe of aangepaste metode van eksaminering ten einde in staat te wees om aan die assesseringsvereistes vir 'n spesifieke graad te voldoen.
3.2 Leerders wat in aanmerking kom vir ondersteuning, is die volgende:
3.2.1 Diegene wie se spesiale onderwysbehoeftes die gevolg is van 'n gebrek, leergeremdheid, leergebrek of gedragstoornis wat verhinder dat die leerder sy of haar volle potensiaal in die assessering kan verwesenlik.
3.2.2 Leerders wat fisiese hindernisse ondervind en dié wie se handskrif beïnvloed sal wees deur toestande wat spiersterkte en die beweegbaarheid van die pols aantas, asook leerders wie se funksie van die hande, arms, bene, romp en/of nek belemmer is.
4. Prosedures vir aansoek om vrystelling
4.1 'n Aansoek om vrystelling moet gedoen word onmiddellik nadat die leerder vir die eerste keer in Suid-Afrika tot 'n skool toegelaat is, en nie eers wanneer die leerder ingeskryf word vir 'n eksamen nie.
4.2 Die aangehegte vorm (Bylae A) moet voltooi word wanneer aansoek om taalvrystelling gedoen word. Die voltooide vorm moet vergesel wees van die toepaslike amptelike dokumentasie.
4.3 Leerders wat tydelik in Suid-Afrika woonagtig is, benodig 'n studiepermit wat uitgereik is deur die Departement van Binnelandse Sake. 'n Gewaarmerkte afskrif van die permit moet die aansoek om taalvrystelling vergesel.
5. Prosedures vir aansoek om 'n konsessie
5.1 Om aansoek te doen om toegewings moet 'n uitvoerige professionele verslag (nie ouer nie as 1 jaar) van 'n mediese dokter, paramedikus of sielkundige, asook ander ondersteunende bewyse (toetuitslae, eksamenuitslae, ens.) die toepaslike aansoekvorm vergesel. (Bylaes B1 en B2)
5.2 'n Verslag van die onderwysondersteuningspan (OOS) van die skool, met inbegrip van 'n skolastiese geskiedenis van ten minste twee vorige jare en 'n verslag oor die intervensies wat deur die skool onderneem is om die leerder te ondersteun, asook ander ondersteunende bewyse (toetsuitslae, eksamenuitslae, ens.) moet die toepaslike aansoekvorm vergesel.
6. Goedkeuring van aansoeke toegewings en vrystellings
6.1 Alle aansoeke om toegewings en vrystellings moet skriftelik via die prinsipaal by die onderwysdistriksdirekteur ingedien word vir die aandag van die GOO-bestuurder.
6.2 'n Gewaarmerkte afskrif van die leerder se identiteitsdokument, geboortesertifikaat of paspoort moet ook die aansoek vergesel.
6.3 Die onderwysdistriksgebaseerde ondersteuningspan van die Spesialebehoeftes-komponent van elke onderwysdistrik sal voortgaan om die professionele verifikasierol te vervul en sal ondersoek instel na elke goedgekeurde aansoek en seker maak dat dit geldig en billik is.
6.4 Die datum van goedkeuring van die vrysteling moet aangeteken word op die leerder se verslag en die vrystellings-/goedkeuringsbrief moet aan die verslagkaart geheg word as hy of sy oorgeplaas word na 'n ander skool.
6.5 Die departmentele goedkeuringsbrief van vrystellings en toegewings sal direk deur die onderwysdistriksdirekteur aan die skool gestuur word binne 'n maand nadat die aansoek by die onderwysdistrikskantoor ingedien is.
6.6 'n Opsomming van al die goedgekeurde aansoeke om vrystellings en toegewings moet ingedien word by die volgende adres teen 28 Februarie van elke jaar:
Mnr André Clausen
Direkteur: Eksamenadministrasie
Wes-Kaap Onderwysdepartement
Kamer 512
Grand Central Towers
Laer Parlementstraat
Kaapstad
8001
Tel. nr. 021 467 2945
6.7 Dit het onder die aandag van die Wes-Kaap Onderwysdepartment gekom dat die tydaanduidings in paragraaf 3.3 van Assesseringbestuursminuut 0007/2009 nie vir alle rolspelers gepas het nie. Om hierdie rede is spesiale reëlings getref om die goedgekeurde lys van aansoeke om toegewings en vrystellings tot 31 Julie 2009 te aanvaar. Hierdie reëlings geld slegs vir 2009.
6.8 Onderwysdistriksbeamptes word versoek om hierdie tydperk te gebruik om die aansoeke wat ingedien is in reaksie op Assesseringbestuursminuut 0007/2009 te verifieer.
7. Die korrekte registrasie van leerders op die SOBIS bly die verantwoordelikheid van die prinsipaal.
8. Beamptes, onderwysbestuurders en onderwysers word vriendelik versoek om seker te maak dat alle rolspelers bewus is van hierdie inligting en dit verstaan.
9. U samewerking in hierdie verband sal op prys gestel word.


GETEKEN: T SINGH
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2009:06:25

Bylae A  (grootte: 67 KB)
Bylae B1  (grootte: 83 KB)
Bylae B2  (grootte: 61 KB)
Bylae B3  (grootte: 55 KB)

Staatskoerant 29626: National Policy on Assessment and Qualifications for schools in the General Education and Training Band (GET)  (grootte: 947 KB)