| 1.1 |
Die Suid-Afrikaanse Skolewet (SASW), 1996 (Wet 84 van 1996), soos gewysig, en die Nasionale Norme en Standaarde vir Skoolbefondsing (NNSSB) (Staatskoerant 29178 gedateer 31 Augustus 2006) is gewysig om voorsiening te maak vir die herrangskikking van skole volgens armoede. Alle skole van die WKOD is herrangskik ingevolge paragraaf 101 van die NNSSB. Paragraaf 101 van gemelde standaarde lees soos volg:
"101" Die provinsiale onderwysdepartement (POD) moet aan elke skool 'n armoedetelling toeken wat die POD in staat sal stel om alle skole van die armste tot die minste arm te klassifiseer. Die beginsels wat die bepaling van 'n skool se armoedetelling onderlê, is die volgende:
| (a) |
Die telling moet gegrond wees op die relatiewe armoede van die gemeenskap rondom die skool, wat op sy beurt afhang van 'n individuele of huishoudelike bevoordeling of benadeling met betrekking tot inkomste, welvaart en/of vlak van opleiding.
|
| (b) |
Die telling moet gegrond wees op data van die Nasionale Sensus wat deur StatsSA afgeneem is of enige gelyksoortige data wat as bron gebruik kan word. Ten einde die moontlikheid van skeefgetrekte inligting uit te skakel, moet die ontvangers van skooltoekennings (soos skole en distrikte) nooit die bron van die data wees nie.
|
| (c) |
Die afleiding en berekening van die telling moet omvattend genoeg wees om 'n redelike aanduiding te gee van die relatiewe armoede van die skoolgemeenskap. Dit moet egter nie die oogmerk wees van diegene wat elke telling bereken om die hele reeks armoedeaanduiders in die telling te verreken nie.
|
| (d) |
Die metode waarvolgens elke telling bereken word, moet die een wees wat dwarsdeur Suid-Afrika gebruik is sodat ewe arm skole dieselfde behandel word, ongeag van die provinsie waarin hulle is."
|
|
| 1.2 |
Die nasionale armoedeverspreidingstabel (armoedetabel) moet ingevolge paragraaf 109 van die NNSSB deur POD'e gebruik word om te bepaal hoe die teikenbedrae in die onderskeie provinsies toegeken sal word. Die tabel hieronder dui die persentasie leerders in die Wes-Kaap aan wat in die onderskeie nasionale kwintiele (NK'e) geplaas mag word.
| | NK1 | NK2 | NK3 | NK4 | NK5 | Totaal |
| Nasionaal | 20% | 20% | 20% | 20% | 20% | 100% |
| Wes-Kaap | 6.54% | 8.02% | 23.09% | 27.72% | 34.63 | 100% |
Let wel dat slegs 14,56% leerders (ongeveer 132 000 van die 906 000 leerders) in die Wes-Kaap in die armste 2 NK'e geplaas kan word.
|
| 1.3 |
Weens die unieke omstandighede by sommige van die skole in die Wes-Kaap is die data wat van StatsSA verkry is vergelyk met die provinsiale data en 'n gekombineerde indeks is geskep waar nodig. Dit is gedoen om te verseker dat skole met soortgelyke omstandighede in soortgelyke geografiese streke in dieselfde NK geplaas word.
|
| 2.1 |
Ten einde die stygende koste van onderwys te bekamp vir ouers met beperkte finansiële vermoëns, is die SASW verder gewysig om ook voorsiening te maak vir die instelling van geenskoolgeldskole, d.w.s. openbare skole wat nie verpligte skoolgeld mag hef nie.
|
| 2.2 |
Die nasionale Minister van Onderwys (MvO) het 'n nasionale teiken verklaar van 40% van die leerders, dit is daardie leerders wat in NK'e 1 en 2 is, wat in 2007 in geenskoolgeldskole geakkommodeer moet word. Hierdie teiken is in Staatskoerant 29179, gedateer 31 Augustus 2006, gepubliseer. 'n Lys van dié skole wat dus nie verpligte skoolgeld mag hef nie, soos deur die Lid van die Uitvoerende Raad (LUR) verantwoordelik vir Onderwys in elke provinsie bepaal, sal ook in die Staatskoerant gepubliseer word.
|
| 2.3 |
Paragraaf 109 van die NNSSB dui die minimum toereikendheidsvlakke van befondsing (geenskoolgelddrempel) aan soos deur die MvO bepaal. Die toereikendheidsvlak van befondsing vir die 2007/08 finansiële jaar (d.w.s. die tydperk 1 April 2007 tot 31 Maart 2008) is vasgestel op R554 per leerder. Skole wat minstens toereikendheidsvlak ontvang en wat in NK'e 1 en 2 geplaas is, mag nie verpligte skoolgeld hef nie.
|
| 2.4 |
Aangesien die Wes-Kaapprovinsie 'n lae persentasie leerders in NK'e 1 en 2 het in vergelyking met die ander provinsies, het die provinsie besluit om geenskoolgeldstatus ook te bied aan skole in NK 3. Aangesien dit nie by wyse van die Staatskoerant gedoen kon word nie, het dit deur middel van 'n vrywillige reëling met die geïdentifiseerde NK 3-skole geskied. Hierdie skole mag ook nie verpligte skoolgeld hef nie.
|
| 3. |
TOEKENNING
Besonderhede van die N&S-toekenning vir die finansiële jaar wat strek vanaf 1 April 2007 tot 31 Maart 2008 vir u skool is aangeheg. U aandag word op die volgende gevestig:
|
| 3.1 |
Toekennings is bereken ingevolge die voorskrifte in paragrawe 108 tot 113 van die NNSSB.
|
| 3.2 |
Die N&S-toekennings vir die 2007/08 finansiële jaar is bereken op grond van die leerdertal soos in die 2006 SOBIS-opname.Die fondse wat ingevolge Omsendbrief 0056/2005 aan skole toegeken is, moet in geval van nie-artikel 21-skole teen 31 Maart 2007 deur die skool bestee word aangesien onbestede fondse op daardie datum verbeur sal word. Die fondse van artikel 21-skole wat teruggehou word omdat hulle nie hulle kwartaallikse verslae van uitgawes op vorm WKOD 043 ingedien het nie, sal ook na 31 Maart 2007 verbeur word, tensy die uitstaande vorms voor 28 Februarie 2007 ontvang word.
|
| 4.1 |
Skoolgeldvorderende skole
|
| 4.1.1 |
Nie-artikel 21-skole moet voor 28 Februarie 2007 hulle N&S-toekenning vir die finansiële jaar eindigende 31 Maart 2008 op vorm WKOD 032 indeel in die vier kategorieë, naamlik LOOM, plaaslike aankope, munisipale dienste en instandhouding. By ontvangs van die ingevulde WKOD 032-vorm sal die WKOD die begrotings kontroleer en skole sal verwittig word indien dit nie in orde is nie sodat 'n gewysigde WKOD 032 ingedien kan word.
|
| 4.1.2 |
Die oordragbetaling aan alle nie-artikel 21-skole vir instandhouding en die oordragbetaling aan nie-artikel 21-skole wat hulle eie munisipalediensterekeninge betaal, sal soos volg hanteer word: 50% van die begrote bedrae sal in April betaal word en die ander 50% sal in November betaal word.
|
| 4.1.3 |
Artikel 21-skole sal hul N&S-toekennings vir die 2007/08 finansiële jaar in twee paaiemente ontvang, naamlik 60% in April 2007 en 40% in November 2007. Artikel 21-skole moet hul eerste oordragbetaling (60%), wat gedurende April 2007 gemaak sal word, gebruik om hul 2008 leer- en onderrigondersteuningsmateriaal (LOOM) aan te koop sodat dit voor die einde van September 2007 beskikbaar sal wees en ook vir ander uitgawes, soos in paragraaf 5.1 hieronder gestipuleer. Die tweede oordragbetaling (40%) wat gedurende November 2007 gemaak sal word, moet gebruik word om toepaslike skoolverwante uitgawes tot 31 Maart 2008 te dek.
|
| 4.2.1 |
Vir nie-artikel 21-skole, sal 20% van die totale N&S-toekenning, wat geag die jaarlikse skoolfondsinkomste te wees, in April 2007 aan die skool betaal word. Skole sal van hierdie bedrag ingelig word op die aangehegte N&S-toekenningsbrief. Dit is belangrik om daarop te let dat die bedrag die skool moet deursien tot April 2008 wanneer die volgende finansiële jaar se betaling aan die skool gemaak sal word. Nie-artikel 21-skole moet voor 28 Februarie 2007 hulle N&S-toekenning vir die finansiële jaar eindigende 31 Maart 2008 op vorm WKOD 032 indeel in die vier kategorieë, naamlik LOOM, plaaslike aankope, munisipale dienste en instandhouding en by die Departement indien. By ontvangs van die ingevulde vorms sal die WKOD die begrotings nagaan en skole sal verwittig word indien dit nie in orde is nie sodat gewysigde WKOD 032-vorms ingedien kan word.
|
| 4.2.2 |
Daarbenewens sal oordragbetalings aan alle nie-artikel 21-skole vir instandhouding en die oordragbetaling aan nie-artikel 21-skole wat hulle eie munisipalediensterekeninge betaal soos volg hanteer word: 50% van die begrote bedrae sal in April betaal word en die ander 50% sal in November betaal word.
|
| 4.2.3 |
Die artikel 21-skole se N&S-toekennings vir die 2007/08 finansiële jaar sal in April 2007 (60%) en in November 2007 (40%) aan hulle betaal word. Dit is belangrik om daarop te let dat die totale N&S-toekenning vir die 2007/08 finansiële jaar is, want die toekenning moet skole deursien tot April 2008 wanneer die betaling vir die volgende finansiële jaar gemaak sal word. Soortgelyk aan die nie-artikel 21-skole (sien paragraaf 4.2.1 hierbo), moet 20% van die totale toekenning opsygesit word vir die uitgawes wat voorheen deur die skoolfonds gedek is. Die balans moet ingevolge paragraaf 5 hieronder bestuur word.
|
| 5. |
GEBRUIK VAN DIE TOEKENNING
|
| 5.1 |
Die N&S-toekenning is bedoel vir LOOM, plaaslike aankope, munisipale dienste, noodsaaklike dag-tot-dag instandhouding van skoolgeboue, terreine en toerusting (nie-geskeduleerde instandhouding), en ander lopende uitgawes. Eie inkomste, soos bedoel in paragraaf 6, moet eers gebruik word om tekorte in bogenoemde verband te dek voordat dit aangewend word om beheerliggaamposte te finansier.
Daar word voorgestel dat skole hulle beskikbare toekenning soos volg tussen die onderskeie uitgawekategorieë verdeel:
60% vir handboek- en ander boekbestellings vir 2008. Elke leerder moet vir elke leerarea of vak 'n handboek hê. Sien Bylae A (paragraaf 4) vir die lys items wat by handboeke en ander boeke ingesluit is
20% vir munisipale dienste
4% vir instandhouding
16% vir plaaslike aankope
Skole kan 'n groter persentasie vir munisipale dienste begroot indien plaaslike munisipaledienstetariewe dit vereis.
|
| 5.1.1 |
Leer- en onderrigondersteuningsmateriaal (LOOM)
| (a) |
Skole kan, onderhewig aan die volgende voorwaardes, minder geld vir handboeke en ander boeke toeken
indien elke leerder in die skool 'n handboek vir elke leerarea of vak het EN indien die beheerliggaam 'n formele besluit oor die afwyking geneem het.
indien die beheerliggaam se besluit rakende die begroting wat aan die ouervergadering voorgelê is, verduidelik word en die bedrag wat per leerder aan handboeke en ander boeke bestee word, vermeld word. Hierdie besluit moet by die ouervergadering voorgelê word, ongeag of dit deur die kringbestuurder ondersteun word al dan nie.
|
| (b) |
Alle skole moet die Voorkeurverkrygingsbeleid van die provinsie nakom in die aanwending van die N&S-toekenning vir aankoop van handboeke en ander boeke. Daar is twee lyste van verskaffers vir hierdie doel. Die eerste lys (voorkeurlys) verteenwoordig daardie verskaffers wat voorkeur moet kry. Hulle is die sogenaamde voorheen benadeelde individue (VBI's) en klein, medium en mikro-ondernemings (KMMO's). Skole moet handboeke en ander boeke ter waarde van ten minste 70% van die N&S-toekenning vanaf die verskaffers op die eerste lys aankoop. Handboeke en ander boeke vir die balans (30% van die toekenning vir handboeke en ander boeke) mag vanaf verskaffers op die tweede lys aangekoop word. Die nuutste lyste is onder dekking van aparte omsendbriewe aan skole voorsien.
|
| (c) |
Skole word daaraan herinner dat dit hulle verantwoordelikheid is om ernstige pogings aan te wend om 'n groter afslag met hul verskaffers te beding.
|
| (d) |
Hoe om LOOM te verkry
Skole wat tans nie op die artikel 21-lys is nie, moet die voorgeskrewe prosedures in Bylae A volg.
Artikel 21-skole moet self hulle LOOM aankoop en ander uitgawes aangaan.
Skole kan met hulle OBOS'e in verbinding tree indien hulle hulp met die keuse van LOOM en onderhandeling vir die beste pryse benodig. |
|
| 5.1.2 |
Munisipale Dienste
| (a) |
Die N&S-toekenning aan skole is bedoel, onder andere, vir die betaling van hulle maandelikse munisipalediensterekeninge, bv. elektrisiteit, water, riool en vullisverwydering, maar sluit die betaling van eiendomsbelasting uit. Soos in die verlede, sal die Staat die eiendomsbelasting op eiendom wat in die naam van die RSA geregistreer is, betaal.
|
| (b) |
Enkele skole het aangedui dat hulle nie hulle eie munisipale dienste wil bestuur nie en hulle rekeninge sal steeds deur die betrokke OBOS betaal word. Die OBOS sal afskrifte van die rekeninge maandeliks aan die skole voorsien vir insae en bevestiging dat die rekeninge korrek is.
|
| (c) |
Nie-artikel 21-skole moet aan die hand van die uitgawes in die verlede vir hierdie dienste die bedrag wat vir munisipale dienste gereserveer word, bereken en op die WKOD 032-vorm aandui. Hierdie bedrag, en die skole se instandhoudingsgelde, sal tegelykertyd aan daardie skole wat die funksie aanvaar het, oorbetaal word.
|
| (d) |
Skole moet steeds, onder andere, die besparingsmaatreëls wat in Bylae B aangedui word, toepas.
|
| (e) |
ESKOM en die meeste munisipaliteite het aangedui dat hulle meters vir voorafbetaalde elektrisiteit aan skole beskikbaar kan stel. Dit sal skole in staat stel om beter beheer oor hulle verbruik van en besteding aan elektrisiteit uit te oefen.
|
|
| 5.1.3 |
Dag-tot-dag instandhouding
| (a) |
Dag-tot-dag instandhouding sluit in die instandhouding van die terrein asook die instandhouding, skoonmaak, opknap, herstel en/of vervanging van spesifieke elemente van skoolgeboue. Sou dag-tot-dag herstelwerk nie vroegtydig aandag geniet nie, sal die toestand van die geboue tot so 'n mate versleg dat duur noodherstelwerk nodig word.
|
| (b) |
Skole moet begroot vir dag-tot-dag instandhouding na gelang van die toestand van hulle geboue en terreine. Die N&S-toekenning vir dag-tot-dag instandhouding kan ontoereikend wees. In sodanige gevalle behoort skole die toekenning uit die skoolfonds aan te vul.
|
| (c) |
Dag-tot-dag herstelwerk aan koshuise mag nie uit N&S-toekennings befonds word nie. Sodanige herstelwerk moet befonds word uit leerders se losiesbeurse.
|
|
| 5.1.4 |
Instandhouding van toerusting
| (a) |
Skole moet 'n verdere bedrag eenkant hou van hulle jaarlikse toekenning vir dag-tot-dag instandhouding van toerusting wat gebruik word vir die verfraaiing van die skoolgronde, bv. versiening van grassnyers, verf van banke op die terrein, aankoop van kunsmis en kalk.
|
| (b) |
Huur moet nie verwar word met instandhouding nie. Skole is verantwoordelik vir die betaling van huurooreenkomste en die herstel en versiening van toerusting soos fotokopieerders, rekenaars, ens. Herstel van hierdie items vorm nie deel van dag-tot-dag herstelwerk aan skoolgeboue en skoolgronde nie.
|
|
| 5.2 |
Nie-artikel 21-skole moet toekennings vir die instandhouding van geboue, terreine en toerusting as 'n enkelbedrag op die WKOD 032-vorm aandui.
|
| 5.3 |
Die WKOD aanvaar nie aanspreeklikheid vir die betaling van uitgawes waar skole meer bestee as die bedrag wat aan hulle toegeken is nie. Skole sal self hierdie uitgawes moet dek. Indien, om welke rede ookal, nie-artikel 21-skole hulle N&S-toekennings oorskry, sal die WKOD enige oorbesteding van die daaropvolgende finansiële jaar se N&S-toekenning van die skool verhaal. As 'n nie-artikel 21-skool nie sy volle N&S-toekenning benut nie, sal die oorblywende bedrag verval. Sien paragraaf 3.3 hierbo.
|
| 6. |
EIE INKOMSTE
Ingevolge artikel 36(1) van die SASW, moet skoolbeheerliggame (SBL'e) alle redelike stappe doen om die staatshulpbronne aan te vul ten einde die gehalte van onderwys deur die skool aan alle leerders te verbeter. Geenskoolgeldskole mag nie verpligte skoolgeld hef nie. Hierdie skole word egter aangemoedig om vrywillige bydraes en fondse deur donasies, fondsinsamelingsfunksies, ensovoorts in te samel.
|
| 7.1 |
Die goedgekeurde begroting van die skool moet jaarliks teen 31 Desember by die betrokke OBOS ingedien word.
|
| 7.2 |
Alle skole moet 'n WKOD 043-vorm (kwartaalverslag) indien by die betrokke OBOS binne 30 dae na die einde van elke kwartaal (uitgawe tot 31 Maart, 30 Junie, 30 September en 31 Desember). Fondse sal slegs aan skole betaal word indien bevredigende WKOD 043-verslae aangaande die finansiële aktiwiteite van vorige kwartale ontvang is. Die elektroniese formaat van die WKOD 043 is verkrygbaar vanaf die OBOS'e. Paragraaf 3.3 hierbo sowel as paragraaf 140 van die NNSSB het hierop betrekking.
|
| 7.3 |
Ingevolge artikel 43(5) van die SASW moet skole 'n geouditeerde stel finansiële state vir die vorige finansiële jaar teen 30 Junie van elke jaar voorlê (vir aandag van die betrokke OBOS-direkteur).
|
| 8. |
GROOT NOODHERSTELWERK
Ingevolge paragraaf 114 van die N&S-regulasies vir groot noodherstelwerk aan geboue, aanvaar die WKOD verantwoordelikheid vir sodanige herstelwerk, maar die Departement word beperk tot die fondse wat vir hierdie doel beskikbaar is. Die volgende herstelwerk sal ooreenkomstig die prosedures in Omsendbrief 175/2000 oorweeg word:
KATEGORIE A
Ernstige skade as gevolg van natuurrampe, strukturele probleme en brande
Die WKOD sal slegs verantwoordelikheid vir sulke noodinstandhouding aanvaar as die koste meer as R5 000 beloop en op voorwaarde dat voldoende fondse beskikbaar is.
Die WKOD sal, volgens eie diskresie, dit oorweeg om 'n oordragbetaling te maak vir materiaal in betreklik minder ernstige gevalle.
|
KATEGORIE B
Die WKOD sal verantwoordelikheid aanvaar vir slegs die volgende kategorieë NOODHERSTELWERK indien die personeel en leerders se gesondheid of veiligheid bedreig word en voldoende fondse beskikbaar is:
Vervanging/herstel van ondergrondse water- en rioolpype
Herstel van ondergrondse elektriese kabels
Herstel van elektriese warmwatereenhede (slegs koshuise)
Herstel van groot koshuistoerusting
Herstel van drinkwatertoevoerbron
(Bystand kan die vorm aanneem van die voorsiening van fondse slegs vir die aankoop van materiaal.)
Skole moet 3 kwotasies indien. Herstelwerk mag slegs 'n aanvang neem nadat goedkeuring daarvoor van Hoofkantoor verkry is.
|
|
| 9.1 |
Die SBL moet behoorlike beheer oor besteding uitoefen soos uiteengesit in die Handleiding vir die Basiese Finansiële Stelsel vir Skole. Indien die lede van die SBL nie oor die nodige kundigheid beskik om hierdie funksie te verrig nie, moet hulle iemand koöpteer wat hulle kan help.
|
| 9.2 |
Alle skoolfondse afkomstig van die Staatstoekenning sowel as eie inkomste, moet aangewend word vir doeleindes wat direk met onderwys, soos bepaal in artikel 37(6) van SASW, verband hou, en veral vir die aankoop van handboeke, ander boeke en ander LOOM. Ingevolge WKOD-beleid mag handboeke en leesboeke nie gefotokopieer word nie aangesien dit neerkom op skending van die Wet op Kopiereg, 1978 (Wet 98 van 1978).
|
| 9.3 |
Die WKOD het die reg om skoolfondsrekords te ondersoek en op te tree teen enige lid van die personeel of SBL indien hy of sy betrokke is by die wanadministrasie van skoolfondse. Skole moet alle bewyse van inkomste en uitgawes vir hierdie doel bewaar.
|
| 10. |
AANSOEK OM ARTIKEL 21-STATUS
Aansoeke om te verander van nie-artikel 21-status na artikel 21-status moet teen 31 Januarie 2007 op die aangehegte aansoekvorm ingedien word. Suksesvolle skole sal eers vanaf die aanvang van die daaropvolgende finansiële jaar artikel 21-status ontvang, d.w.s. vanaf 1 April 2007.
|
| 11. |
APPÈL VIR VERHOOGDE LEERDERGETALLE
Soos in paragraaf 3.2 hierbo gemeld, is die leerdergetalle van die 2006 SOBIS-opname gebruik vir die berekening van die N&S-toekennings. Indien die inligting op SOBIS nie teen 11 September 2006 volledig ingevoer is nie kan dit daartoe lei dat daar moontlik minder fondse toegeken sou word aan 'n skool as waarvoor die skool kwalifiseer. Die proses vir die opdatering van leerdergetalle is reeds in Omsendbrief 0046/2006 (waarvolgens regstellings voor 20 Oktober 2006 by die WKOD ingedien moet word) aan skole bekend gemaak. Die WKOD sal die bygewerkte inligting gebruik om skole se toekennings te hersien.
|
| 12. |
KONTAKNOMMERS VIR NAVRAE
| Onderwerp | Naam | Telefoon |
| WKOD 043-kwartaalverslae en geouditeerde finansiële jaarstate | OBOS: Adjunkdirekteur: Administrasie | Toepaslike OBOS |
| Indeling van jaarlikse toekenning - WKOD 032 | Mnr C Prins | 021 467 2801 |
| Aankoop van handboeke en ander boeke ( WKOD 034 ) en plaaslike aankope ( WKOD 026 ). Alle nie-artikel 21-skole | Mnr B Stoffels | 021 900 7062 |
| Oordragbetalings aan skole (N&S- toekennings) | Mnr A.Ngxoza | 021 467 2212 |
| Noodherstelwerk | Mnr G Martin
Mr P Beukes | 021 467 2137
021 467 2134 |
| Algemene navrae | Mnr J Kitshoff
Mr R Eyssen | 021 467 2665
021 467 2662 |
|
GETEKEN: L.J. ELY
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2006:10:06
|