Die Wes-Kaap Onderwysdepartement (WKOD) het die totale toekenning wat verdeel word ingevolge die Norme en Standaarde vir die Befondsing van Skole (N&S) verhoog tot R229 miljoen vir 2004. Hierdie toekenning word gemaak bo en behalwe die spesiale toekennings wat gemaak word ter ondersteuning van die hersiene nasionale kurrikulumverklarings ten opsigte van die Grondslagfase (Omsendbrief 0126/2003).

Die fondse is verdeel volgens die formule wat vir vorige jare gebruik is. As gevolg van veranderings van die invoerwaardes is skole se toekennings nie almal tot dieselfde mate verander nie. Geen skool sal egter minder per leerder ontvang as in die vorige jaar nie.

`n Streep is langs elke belangrike gewysigde paragraaf getrek (Die Internetweergawe het 'n grys agtergrond).

1. Waarvoor hierdie toekenning gebruik mag word
1.1 Die toekenning is bedoel vir leerondersteuningsmateriaal (LOM), munisipale dienste, dag-tot-dag-instandhouding van skoolgeboue, terrein en toerusting (nie-geskeduleerde instandhouding), asook ander lopende uitgawes.
1.2 Die WKOD stel hom ten doel dat elke leerder in elke leerarea/vak `n handboek moet hê.
1.3 Skole moet minstens R140 per leerder in die primêre grade toeken vir hand- en ander boeke, ongeag die skool se toekenning, en of dit `n artikel 21-skool is of nie. Vir leerders in sekondêre grade is die bedrag R220. Kyk paragraaf 4 van Bylae A vir die items wat onder hand- en ander boeke ingesluit word.

Skole mag op die volgende voorwaardes minder aan hand- en ander boeke toeken:

  • As elke leerder in die skool `n handboek vir elke leerarea/vak het,EN as die beheerliggaam `n formele besluit in hierdie verband neem, wat deur die kringbestuurder skriftelik ondersteun word nadat hy of sy verseker het dat elke leerder `n handboek vir elke leerarea/vak het.

   
  • As daar in die begroting wat aan die ouervergadering voorgelê word, 'n verduideliking van die besluit van die beheerliggaam gegee word, en die bedrag wat per leerder aan hand- en ander boeke bestee word, vermeld word. Die kringbestuurder se ondersteuning, al dan nie, moet ook aan die ouervergadering voorgelê word.

1.4 Toerusting vir toerusting-intensiewe vakke/leerareas soos tegnologie en kuns, mag as “plaaslike aankope” aangekoop word.
1.5 Skole is self verantwoordelik vir die betaling van huur en onderhoud van toerusting.
1.6 Dag-tot-dag-instandhouding het ten doel om latere groter skade en uitgawes te voorkom deur die probleem te hanteer sodra dit ontstaan. Sodanige optrede kan verhoed dat noodinstandhouding gedoen moet word. Dit sluit in die skoonmaak, opknap, herstel of vervanging van items wat in verband staan met geboue en terreine.
1.6.1 Skole moet begroot vir dag-tot-dag-instandhouding na gelang van die toestand van hulle geboue en terreine. Die departement vereis dat skole minstens R25 per leerder per jaar hieraan moet bestee (minstens R1 200 vir kleiner skole). Hierdie bedrag mag slegs gebruik word vir die werklike instandhouding van geboue en terreine en nie nie vir die aankoop van bv. LOM of toerusting en gereedskap vir die instandhouding van geboue en terreine nie.
1.6.2 ‘n Verdere bedrag moet vir die onderhoud van toerusting voorsien word. Nie- artikel 21-skole bring toekennings vir die instandhouding van geboue, terreine en toerusting as `n enkele bedrag op die WKOD-032 aan. Hierdie bedrag sal in twee gelyke halfjaarlikse paaiemente aan hierdie skole betaal word.
1.6.3 Die WKOD-005 word vervang deur die WKOD-043 (kyk later).
1.7 Die dag-tot-dag instandhouding en bedryf van koshuise mag nie uit die N&S-toekenning befonds word nie. Losiesbeurse kan vir hierdie doel aangewend word.
1.8 Die WKOD aanvaar nie aanspreeklikheid vir die betaling van uitgawes waar skole meer bestee as die bedrag wat toegeken is nie. Waar nie-artikel 21-skole se toekennings wel oorskry word, om welke rede ookal, sal die WKOD enige oorskrydings van die daaropvolgende jaar se toekenning aan die skool verhaal. Indien `n nie-artikel 21-skool nie sy volle toekenning benut nie, sal die volgende bedrag oorgerol word:
  • Indien die besparing minder as 8% van die toekenning beloop; die volle besparing

  • Indien die besparing meer as 8% van die toekenning beloop; 8% van die totale besparing plus 50% van die besparing bokant 8%.

2. Eie inkomste

Die Staat kan nie skole voldoende uit staatsfondse befonds nie. Ingevolge artikel 36(1) van die Suid-Afrikaanse Skolewet, 1996 (Wet 84/1996) (SASA), soos gewysig, moet beheerliggame redelike stappe doen om die Staatstoekenning aan te vul.


3. Groot noodherstelwerk

Die departement aanvaar verantwoordelikheid ooreenkomstig paragraaf 114 van die N&S regulasies vir groot noodherstelwerk aan geboue, maar sodanige herstelwerk word beperk tot die fondse wat vir hierdie doel beskikbaar is. Die volgende herstelwerk sal oorweeg word volgens die prosedures in Omsendbrief 175/2000:

KATEGORIE A
Ernstige skade as gevolg van natuurrampe, strukturele probleme en brande. Die WKOD sal slegs verantwoordelikheid vir sulke noodinstandhouding aanvaar as die koste meer as R5 000 is, op voorwaarde dat voldoende fondse beskikbaar is. Die WKOD sal, volgens eie diskresie, dit oorweeg om te help deur fondse beskikbaar te stel vir die aankoop van boumateriaal in relatief minder ernstige gevalle.
KATEGORIE B
Die WKOD sal verantwoordelikheid aanvaar vir slegs die volgende onvoorsiene NOODHERSTELWERK indien voldoende fondse beskikbaar is:
  • Vervanging/herstel van ondergrondse water- en rioolpype

  • Herstel van ondergrondse elektriese kabels

  • Herstel van elektriese warmwatereenhede (slegs koshuise)

  • Herstel van groot koshuistoerusting (Bystand kan die vorm aanneem van die voorsiening van fondse slegs vir die aankoop van materiaal.)


4. Munisipale Dienste
4.1 Die toekenning aan skole is onder andere bedoel vir die betaling van hulle maandelikse munisipalediensterekeninge, dit wil sê, elektrisiteit, water, riool, vullisverwydering ens., uitgesluit die betaling van eiendomsbelasting. Soos in die verlede betaal die Staat die eiendomsbelasting van eiendom wat in die naam van die RSA geregistreer is.
4.2 Tot dusver het die WKOD nie-artikel 21-skole se diensterekeninge namens hulle betaal. Daar is besluit dat die betaling van munisipalediensterekeninge met ingang van die 2004-skooljaar na alle skole afgewentel word. Die WKOD sal aanvaar dat skole hul munisipale dienste self sal bestuur, tensy hulle op die aangehegte WKOD-032-vorm aandui dat hulle nie die funksie oorneem nie. Skole moet sorg dat die rekeningbesonderhede by die plaaslike owerheid of ESKOM in die naam van die skool aangepas word. Daar moet kwartaalliks op vorm WKOD-043 verslag gedoen word oor die besteding aan munisipale dienste. Nie-artikel 21-skole moet op die WKOD-032 vorm aandui watter bedrag vir munisipalediensterekeninge gereserveer word. Hierdie bedrag sal in twee gelyke halfjaarlikse paaiemente aan skole betaal word, saam met instandhoudingsgelde.
4.3 Die besparingsmaatreëls aangedui in Bylae B moet, onder andere, geïmplementeer word.
4.4 ESKOM en die meeste munisipaliteite het aangedui dat hulle meters vir voorafbetaalde elektrisiteit (pre-paid meters) aan skole beskikbaar kan stel. Dit sal skole in staat stel om beter beheer oor hulle verbruik en besteding uit te oefen. Die tariewe vir voorafbetaalde elektrisiteit is in baie gevalle goedkoper as dié van konvensionele stelsels.

4.5 Die WKOD sal verantwoordelik wees vir enige uitstaande skuld wat geakkumuleer het tot voor die oorname van hierdie funksie deur skole.

5. Wat skole nou moet doen ten einde LOM te verkry
5.1 Skole wat tans nie lop die artikel 21-lys is nie, moet die prosedures volg soos voorgeskryf in Bylae A.
5.2 Artikel 21-skole moet self hulle LOM aankoop en ander uitgawes aangaan. Hierdie skole se toekennings sal in twee paaiemente oorbetaal word:
Eerste semester   70%   In November van die vorige jaar
Tweede semester   30%   In Julie van die betrokke jaar
5.3 Indien skole hulp verlang met die keuse van LOM en onderhandeling vir die beste pryse, kan hulle met hulle OBOS'e in verbinding tree.

6. Verdere voorwaardes

Die volgende voorwaardes sal ook geld ten opsigte van hierdie toekenning:

6.1 Die beheerliggaam moet behoorlike beheer oor die besteding uitoefen soos uiteengesit in die Handleiding vir die Basiese Finansiële Stelsel vir Skole. Indien die beheerliggaam nie oor die kundigheid beskik nie, moet hulle ’n persoon koöpteer wat wel die kundigheid het.
6.2 Al die skool se fondse, bekom uit die Staatstoekenning sowel as eie inkomste, moet aangewend word vir doeleindes wat direk met onderwys verband hou, en veral vir die aankoop van hand- en ander boeke en ander leerondersteuningsmateriaal. Uitgawes ten opsigte van partytjies, onthale, uitstappies en reise moet vermy word.
6.3 Die WKOD het die reg om die skoolfondsrekords te ondersoek en op te tree teen enige personeellid of lede van die beheerliggaam wat deel het aan wanadministrasie van die skool se fondse. Vir hierdie doel moet alle inkomste- en uitgawebewysstukke bewaar word.
6.4 Die skool moet ’n geouditeerde stel finansiële state vir die vorige skooljaar teen 30 Junie indien, soos vereis deur artikel 43(5) van die Suid Afrikaanse Skolewet. (Vir aandag Direkteur: Begrotingsbestuur, WKOD).
6.5 Alle skole moet, in soverre dit die aanwending van hul N&S geld vir hand- en ander boeke betref, voldoen aan die Voorkeurverkrygingsbeleid van die Provinsie. Vir hierdie doel is daar twee lyste van verskaffers. Die eerste lys (die voorkeurlys) verteenwoordig daardie verskaffers wat voorkeur moet kry. Hulle is die sogenaamde Geskiedkundige Benadeelde Indiwidue (“Historically Disadvantaged Individuals - HDI’s”) en Klein, Medium en Mikro Ondernemings (KMMO's). Skole moet hand- en ander boeke ter waarde van ten minste 70% van hulle N&S-toekenning vir hand- en ander boeke aankoop van verskaffers op hierdie eerste lys. Hand- en ander boeke vir die restant (30% van die toekenning vir hand- en ander boeke) kan by die verskaffers op die tweede lys aangekoop word. Verwys asseblief na Bylae A vir verdere besonderhede.

6.6 Skole moet daarop let dat die 10% korting op uitgewerspryse verval. Dit word aan skole oorgelaat om hul eie groter korting met hulle verskaffers sterk te beding. TDie lyste sal aan skole beskikbaar gestel word wanneer hulle vir die derde kwartaal heropen.

6.7 Vanaf 1 Januarie 2004 moet alle skole ‘n WKOD-043 kwartaalliks indien. Fondse sal slegs aan skole oorbetaal word indien bevredigende WKOD-043-verslae ontvang is oor die finansiële aktiwiteite van vorige kwartale. Die WKOD-043-vorm moet binne 30 dae na die einde van elke kwartaal by die betrokke OBOS ingedien word.

7. Aansoek om artikel 21-status
7.1 Voordele van artikel 21-status
  • Oordragbetaling van die volle toekenning in twee paaiemente.

  • Goeie kontantvloeibestuur bring mee dat beskikbare fondse, met die goedkeuring van die WKOD, belê kan word om addisionele inkomste te verdien.

  • Dit het geen effek op die berekening van die toekenning nie.

  • Effektiewe beplanning en bestuur is moontlik deurdat goedere en dienste vinniger bestel kan word.

  • Aangesien hulle die kontantfondse beskikbaar het, en danksy hulle onafhanklikheid, het skole meer bedingingsmag.

  • Skole behou onbestede fondse.

7.2 Goedkeuring
  • Skole wat aansoek wil doen om artikel 21-status moet die meegaande vorm volledig voltooi en die vereiste dokumentasie daarby insluit..

  • Evaluering van die dokumentasie sal bepaal of 'n skool oor die nodige kennis en vermoë beskik om die skool finansieel selfstandig te kan bestuur.

  • Aansoeke om artikel 21-status moet voor 30 September by die betrokke OBOS ingedien word. Die statusverandering vind plaas op 1 Januarie van die volgende jaar.

  • Skole wat nou aansoek doen, moet steeds hulle LOM via die departement bestel.

8. Appèlle

Indien u vermoed dat ’n berekeningsfout begaan is, of indien daar ’n unieke situasie by die skool bestaan, mag ’n skool appèl teen sy toekenning aanteken by die Direkteur: Begrotingsbestuur (Privaatsak X9114, Kaapstad). Appèlle moet kort en saaklik wees en moet die departement voor 31 Augustus bereik.

9. Navrae

Die kontaknommers waarna daar in die omsendbrief verwys word, is soos volg:

OnderwerpNaamTelefoon nommer
Aansoek om artikel 21-status en WKOD-043-vorms OBOS Toepaslike OBOS
Appèlle Me V Barkhuizen 021 467 2177
Indeling van jaarlikse toekenning-WKOD-032 Mnr C Prins 021 467 2801
Aankoop van hand- en ander boeke (WKOD-034)
en plaaslike aankope (WKOD-026).
Alle nie-artikel 21-skole
Mnr AMS Josias 021 900 7062
Oordragbetalings aan skole (N&S-betalings) Mnr I Morkel 021 467 2768
Noodherstelwerk Mnr G Martin 021-467 2137


GETEKEN: C.J. FOURIE
HOOF: ONDERWYS
DATUM: 2003:06:24

Bylae A   (Proses vir verkryging van goedere en dienste)  (grootte: 32 KB)
Bylae B   (Besparingsmaatreëls ten opsigte van munisipale dienste)  (grootte: 19 KB)
Vorm: WKOD-026   (Rekwisisie vir voorrade en ander benodighede)  (grootte: 12 KB)
Vorm: WKOD-032   (Indeling van jaarlikse toekenning)  (grootte: 16 KB)
Vorm: WKOD-034   (Rekwisisie vir hand- en ander boeke)  (grootte: 11 KB)
Vorm: WKOD-043   (Kwartaalverslag)  (grootte: 57 KB - '.xls' dokument - Microsoft Excel word benoedig)
Vorm: Aansoek om Artikel 21 status  (grootte: 7 KB)